Bạn đang đấu tranh với mụn nội tiết? Bạn thử qua nhiều cách điều trị nhưng không có hiệu quả đáng kể? Vậy có lẽ bạn chưa biết chế độ ăn phù hợp sẽ góp phần đáng kể trong việc điều trị và “tiễn bay” mụn nội tiết rồi. Hãy khám phá những thực đơn cho người bị mụn nội tiết có thể cân bằng nội tiết tố và giảm mụn, cũng như tìm hiểu cách lập kế hoạch ăn kiêng trị mụn nội tiết để có làn da khỏe đẹp hơn nhé!
Vậy thực sự mụn nội tiết là thế nào?
Mụn nội tiết hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn do dầu thừa và các chất khác, do đó, hầu hết mụn đều xuất hiện ở mặt, lưng, ngực, cổ và cánh tay trên của bạn. Những khu vực này có nhiều tuyến bã nhờn nhất - các tuyến chịu ảnh hưởng của hormone sản xuất dầu theo yêu cầu.
Tình trạng nổi mụn nội tiết thường xảy ra ở tuổi thiếu niên vì đó là lúc hormone dao động mạnh nhất. Nhưng điều đó không có nghĩa là người trưởng thành sẽ không gặp phải vấn đề này. Có rất nhiều yếu tố có thể khiến lỗ chân lông bị tắc, bao gồm:
- Vi khuẩn
- Sản phẩm trang điểm và chăm sóc da gây tắc lỗ chân lông
- Di truyền
- Một số loại thuốc
- Hormone
Nếu bạn có xu hướng nổi mụn khi nội tiết tố của bạn thay đổi liên tục, bạn có thể chắc chắn rằng đó là mụn nội tiết tố. Các nguyên nhân phổ biến gây ra mụn nội tiết bao gồm:
- Bạn đang trong kỳ kinh nguyệt
- Ban đang trong thời gian thai kỳ
- Thay đổi nội tiết tố sau sinh
- Sự thay đổi trong thuốc tránh thai hoặc vòng tránh thai của bạn
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
- Tiền mãn kinh hoặc mãn kinh
Mối liên hệ giữa mụn nội tiết và chế độ ăn hàng ngày
Mặc dù mụn do nội tiết tố có thể trở nên trầm trọng hơn do chế độ ăn kiêng, nhưng thực phẩm lành mạnh không phải lúc nào cũng là giải pháp cuối cùng. Ngay cả những phụ nữ khi sinh ra đã có thói quen ăn uống lành mạnh cũng không thể thay đổi hoàn toàn mối quan hệ giữa hormone và sự bùng phát mụn nội tiết, nhưng có thể giảm thiểu việc nổi mụn thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và duy trì cân nặng hợp lý. Cách bạn ăn uống có thể phục hồi sự cân bằng hormone hoặc hoàn toàn có thể khiến bạn mất cân bằng. Bên cạnh đó, có những loại thực phẩm cụ thể có tác động mạnh mẽ đến hormone trong cơ thể hơn cả nước trái cây hàng ngày bạn uống.
Một số nghiên cứu cho thấy những người duy trì chế độ ăn ít đường huyết có thể ít nổi mụn hơn và chế độ ăn như vậy sẽ giảm thiểu mức tăng đột biến của lượng đường dẫn đến viêm, do đó, có thể dẫn đến sự gia tăng bã nhờn (hay còn gọi là dầu) trong cơ thể chúng ta.
Thực đơn cho người bị mụn nội tiết
Như đã nhắc đến ở trên, việc chọn phương pháp điều trị phù hợp là một chuyện, bạn cũng phải có chế độ ăn phù hợp thì quá trình điều trị sẽ có hiệu quả hơn. Chính vì vậy, hãy tham khảo thực đơn cho người bị mụn nội tiết dưới đây để biết được những thực phẩm nào nên ăn và không nên ăn.
Những thực phẩm nên ăn
- Thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp:
Nói chung, thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp được những người mắc bệnh tiểu đường ưa chuộng để kiểm soát lượng đường trong máu. Tuy nhiên, một số nghiên cứu kiểm soát mức độ glucose dao động và có thể làm giảm các triệu chứng của mụn nội tiết.
Chế độ ăn có GI huyết thấp bao gồm các loại thực phẩm làm chậm quá trình phân hủy đường, do đó kiểm soát sự dao động của lượng đường trong máu, trong khi thực phẩm có chỉ số đường huyết cao có thể góp phần làm tăng mức độ nổi mụn.
Một số thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp bao gồm:
- Ngũ cốc nguyên hạt
- Rau củ quả (trừ những loại có chứa tinh bột)
- Các loại trái cây như quả mọng, táo và chuối
- Các loại hạt và một số loại đậu
Nhiều loại thực phẩm có nhiều protein và chất béo không ảnh hưởng đến chỉ số đường huyết, nên việc kết hợp các nguồn protein tốt, chẳng hạn như thịt gà và chất béo (dầu ô liu và bơ sữa trâu), vào thực đơn cho người bị mụn nội tiết sẽ giúp ích rất nhiều trong việc kiểm soát mụn.
- Thực phẩm không có sữa:
Ăn sô cô la hoặc phô mai là một trong những nguyên nhân chính gây ra mụn nội tiết. Sữa bò là một trong những sản phẩm từ sữa bị cho là gây ra mụn trong nhiều năm vì nó có liên quan đến việc tăng lượng insulin. Vì vậy, để tránh bị nổi mụn, bạn nên tránh dùng sữa bò khi cơ thể có sự thay đổi nội tiết tố. Một nghiên cứu được thực hiện trên 70.000 người trở lên cho thấy những người tiêu thụ sữa có nguy cơ bị mụn nội tiết cao hơn những người không tiêu thụ các sản phẩm từ sữa.
- Chất chống oxy hóa:
Thực phẩm có chất chống oxy hóa cao giúp phục hồi, tái tạo làn da và hẹn chế căng thẳng, hạn chế mụn nội tiết. Chất chống oxy hóa có nhiều lợi ích khác nhau, do đó tiêu thụ thực phẩm giàu chất chống oxy hóa cũng sẽ giúp ích cho sức khỏe tổng thể. Một số thực phẩm có chất chống oxy hóa tốt là nho, đậu phộng, cá, hải sản và thịt bò.
- Thực phẩm có đặc tính chống viêm:
Thực phẩm giàu axit béo omega-3 và omega-6 rất tốt cho người bị mụn nội tiết. Các loại thực phẩm như cá hồi, các loại hạt và dầu ô liu rất giàu chất béo. Bạn cũng có thể thưởng thức đồ uống như trà xanh, trà dâm bụt, nước có ga và một số loại khác, tốt cho sức khỏe và không có sữa trong đó.
Trà xanh có đặc tính có thể điều trị các tổn thương đang hoạt động và giúp giảm bớt các triệu chứng mụn do nội tiết tố, đồng thời trong trà xanh có chất chống oxy hóa mạnh cùng đặc tính chống viêm giúp bảo vệ làn da khỏi mụn nội tiết.
Nhìn chung, thực đơn cho người bị mụn nội tiết nên bao gồm nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc tốt, chất béo tốt, các sản phẩm thay thế từ sữa (như đậu nành, hạnh nhân và các dạng sữa khác) và thực phẩm chống viêm (như cá hồi và hạt chia).
- Chất xơ:
Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc tăng lượng chất xơ hòa tan và không hòa tan có thể giúp hạn chế mụn nội tiết. Điều này bao gồm các loại thực phẩm giàu chất xơ hòa tan (chẳng hạn như hạt chia, vỏ mã đề và trái cây) và chất xơ không hòa tan có trong rau và vỏ trái cây. Chất xơ có thể giúp ổn định lượng đường trong máu của bạn và do đó giúp trị mụn nội tiết, đặc biệt ở những phụ nữ mắc bệnh buồng trứng đa nang.
Những thực phẩm nên tránh
Thực phẩm đã qua chế biến, chứa nhiều chất béo chuyển hóa: chẳng hạn như thức ăn nhanh, đồ chiên xào, thực phẩm đông lạnh và thực phẩm nấu trong lò vi sóng. Hầu hết các thực phẩm được nêu trên không hề xa lạ hay gây ngạc nhiên, chắc chắn là những món đầu tiên bị loại khỏi thực đơn cho người bị mụn nội tiết.
Thực phẩm có chỉ số đường huyết cao: bao gồm những món như mì các loại, bánh mì và đồ uống chứa nhiều đường có thể gây ra tình trạng xuất hiện mụn nội tiết. Bạn có thể thay thế những thực phẩm trên bằng các lựa chọn lành mạnh hơn như hạt quinoa, lúa mạch và nước có hương vị.
Thực phẩm từ sữa: gồm có sữa, phô mai, sữa chua, các dạng sữa khác, hầu hết các loại đồ ngọt hoặc thực phẩm có hàm lượng đường cao (như món tráng miệng, đồ uống, nước tăng lực và nước trái cây) có thể dẫn đến mụn gia tăng. Nhiều chuyên gia tin rằng do lượng hormone trong sữa tăng cao và sự dao động của hormone có thể làm tăng khả năng bị nổi mụn nội tiết.
