Mụn là một trong những vấn đề da liễu phổ biến mà hầu hết mọi người đều gặp phải ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các loại mụn và cách nhận biết chúng. Việc phân biệt các loại mụn không chỉ giúp bạn có phương pháp điều trị hiệu quả mà còn ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng. Trong bài viết này sẽ có những hướng dẫn về cách nhận biết từng loại mụn và gợi ý giải pháp phù hợp, giúp bạn có được làn da khỏe mạnh, mịn màng.
Mụn là gì?
Mụn là tình trạng xuất hiện các nốt có kích thước khác nhau trên nhiều vùng da như mặt, cổ, cằm, ngực, bả vai, lưng, mông, và cả bộ phận sinh dục. Tình trạng mụn có thể nhẹ, với các nốt mụn không đau xuất hiện ở trên da. Loại trung bình sẽ là mụn sưng đỏ, loại nặng khi mụn sưng viêm, đau và có mủ bên trong. Đây là một bệnh lý da liễu phổ biến, thường do sự thay đổi của nội tiết tố kết hợp với các yếu tố khác làm tắc nghẽn lỗ chân lông.
Mụn có nhiều loại khác nhau
Mụn trứng cá thường xuất hiện khi cơ thể có sự thay đổi nội tiết tố, ví dụ như trong giai đoạn dậy thì (ở cả nam và nữ), khi phụ nữ đến kỳ kinh nguyệt hoặc mang thai. Ngoài ra, một số yếu tố bên ngoài như thay đổi thời tiết, tiêu thụ chất kích thích, thực phẩm cay nóng, bụi bẩn trong không khí hoặc nguồn nước không sạch cũng có thể góp phần gây mụn. Việc chăm sóc da không đúng cách trong những trường hợp này có thể khiến da tăng tiết bã nhờn, viêm nang lông, và dẫn đến hình thành mụn trứng cá. Chính vì vậy, bạn nên phân biệt các loại mụn để có thể tìm ra cách “đối phó” với loại mà bản thân đang gặp.
Phân biệt các loại mụn trên cơ thể không hề khó
Một số loại mụn không gây bất kỳ ảnh hưởng nào, nhưng cũng có những loại sưng to, gây đau nhức và khó chịu. Việc phân biệt các loại mụn không hề khó, và bạn có thể tham khảo cách nhận biết các loại mụn trên mặt và cơ thể như sau:
Mụn trứng cá
Hầu hết mọi người khi thấy mụn xuất hiện trên mặt thường nghĩ ngay đến mụn trứng cá, và điều này dễ hiểu vì đây là loại mụn phổ biến nhất trên mặt. Tuy nhiên, không chỉ mặt mà các vị trí khác như lưng, cổ, bả vai cũng là những khu vực dễ nổi mụn.
Khi mới xuất hiện, mụn trứng cá thường có kích thước nhỏ, chỉ nằm trên bề mặt da, tạo cảm giác hơi cộm nhưng không gây đau đớn hay khó chịu. Theo thời gian, mụn có thể phát triển lớn hơn, khiến vùng da xung quanh sưng đỏ và hình thành mụn bọc có chứa mủ. Mụn trứng cá có nhiều dạng tổn thương lâm sàng khác nhau như: mụn cám, sẩn viêm, nốt sẩn, mụn bọc, mụn mủ, u nang,... thường xuất hiện ở các khu vực có nhiều tuyến bã nhờn.
Nguyên nhân xuất hiện mụn trứng cá chủ yếu do cách vệ sinh và chăm sóc da không đúng, dẫn đến tăng tiết bã nhờn và viêm nhiễm hệ thống nang lông tuyến bã. Khi đó, bã nhờn, tế bào chết, và bụi bẩn có cơ hội tích tụ, hình thành mụn. Mụn trứng cá thường xuất hiện nhiều ở phụ nữ trong giai đoạn dậy thì, đang có thai, hoặc khi sống trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi.
Mụn đầu đen
Mụn đầu đen là giai đoạn đầu của mụn trứng cá và là một trong những loại mụn phổ biến nhất. Đặc điểm dễ nhận thấy nhất của mụn đầu đen là nhân mụn có màu đen, do quá trình oxy hóa khi nhân mụn tiếp xúc với không khí. Loại mụn này thường xuất hiện ở các vùng da tiết nhiều dầu như mũi, cằm và trán. Bạn có thể nhận biết mụn đầu đen dựa trên những biểu hiện sau:
- Trên bề mặt da xuất hiện các lỗ nhỏ li ti, nhân mụn nhô lên và có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
- Nhân mụn thường có màu đen hoặc màu nâu, mọc thành từng cụm, tạo cảm giác sần sùi khi chạm vào.
Mụn đầu đen tuy không gây đau đớn nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm và phát triển thành mụn bọc, mụn mủ.
Mụn đầu trắng
Mụn đầu trắng hình thành khi dầu thừa, tế bào chết và vi khuẩn tích tụ làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Khác với mụn đầu đen, phần nhân của mụn đầu trắng không tiếp xúc với không khí do bị bao bọc bởi da, nên không bị oxy hóa. Điều này tạo nên những nốt mụn màu trắng nhỏ, thường xuất hiện nhiều ở vùng trán, mũi, hai bên má và cằm.
Mụn đầu trắng không gây viêm và thường khó nhận biết bằng mắt, nhưng có thể cảm nhận bằng việc sờ vào da. Đôi khi, sự xuất hiện của mụn đầu trắng có thể là dấu hiệu cảnh báo về vấn đề sức khỏe như rối loạn tiêu hóa hoặc bất thường ở cơ quan sinh sản.
Mụn ẩn
Trán là khu vực thường xuất hiện mụn ẩn
Mụn ẩn thường xuất hiện quanh trán, hai bên má, vùng quanh mắt và cằm. Đây là loại mụn không có nhân, nằm sâu dưới da và chỉ hơi nhô lên, tạo nên bề mặt da sần sùi. Mụn ẩn không gây đau nhức nhưng rất khó điều trị và thường kéo dài hơn so với các loại mụn khác.
Do mụn nằm sâu dưới da, khó phát hiện bằng mắt thường mà chủ yếu nhận biết qua cảm giác khi chạm vào. Việc tự nặn mụn ẩn có thể gây tổn thương da, dẫn đến hình thành sẹo và thâm lâu dài. Điều trị mụn ẩn đòi hỏi sự kiên trì và phương pháp chăm sóc da đúng cách để cải thiện dần dần.
Mụn cám
Mụn cám là một loại mụn phổ biến, thường có kích thước nhỏ, xuất hiện chủ yếu ở vùng chữ T (trán, mũi và cằm). Loại mụn này thường xuất hiện nhiều ở những người có làn da dầu hoặc trong giai đoạn dậy thì, kinh nguyệt, có thai hoặc sau khi sinh. Ngoài ra, những người làm việc với máy tính nhiều, thức khuya, hoặc gặp căng thẳng cũng dễ bị mụn cám.
Mụn cám có đầu nhỏ li ti, màu trắng đục hoặc hơi đen. Loại mụn này không gây đau đớn nhưng khiến da trở nên sần sùi, không mịn màng. Mụn cám có thể là dấu hiệu của các vấn đề về tiêu hóa hoặc rối loạn chức năng sinh sản, vì vậy không nên chủ quan khi thấy loại mụn này xuất hiện.
Mụn bọc
Mụn bọc là một trong những loại mụn nặng nhất, gây ra nhiều đau nhức và khó chịu. Loại mụn này thường phát triển từ các loại mụn khác như mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng, nhưng viêm nhiễm nặng hơn. Khi mụn bọc hình thành, da xung quanh sẽ sưng đỏ, gây cảm giác căng tức. Mụn bọc thường chứa mủ và máu, không có nhân rõ ràng.
Mụn bọc thường chứa mủ và gây đau đớn
Mụn bọc có thể tự biến mất sau một thời gian nhưng thường để lại sẹo rỗ nếu không được chăm sóc đúng cách. Vì vậy, việc điều trị mụn bọc cần được thực hiện kỹ lưỡng và dưới sự hướng dẫn của bác sĩ da liễu để tránh sẹo và các biến chứng khác.
Mụn đầu đinh
Mụn đầu đinh, hay còn gọi là mụn đinh râu, thuộc nhóm bệnh lý nghiêm trọng và cần được điều trị kịp thời. Loại mụn này thường mọc ở các vùng có chân râu như quanh miệng và cằm. Ban đầu, mụn đầu đinh có kích thước nhỏ nhưng sau đó lớn dần, gây đau nhức, sưng đỏ và có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu không được điều trị.
Mụn đầu đinh gây ra cảm giác đau đớn như bị châm đinh, khiến vùng da bị ảnh hưởng trở nên nóng và sưng tấy. Nếu không điều trị kịp thời, mụn đầu đinh có thể lan rộng, gây nhiễm trùng nặng, thậm chí gây sốt cao và dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như tắc mạch hoặc méo miệng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, mụn đầu đinh có thể dẫn đến tử vong nếu nhiễm trùng lan ra các vùng quan trọng của cơ thể. Vì vậy, việc điều trị mụn đầu đinh cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Triệu chứng mụn thế nào thì cần đến gặp bác sĩ?
Không phải tất cả các trường hợp nổi mụn trên da đều cần đến sự can thiệp của bác sĩ. Việc thỉnh thoảng xuất hiện một vài nốt mụn, đặc biệt ở tuổi dậy thì, là hiện tượng bình thường và không quá đáng lo. Phụ nữ thường gặp tình trạng mụn trước kỳ kinh do sự thay đổi hormone trong chu kỳ kinh nguyệt. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể và không phải là vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc nhận biết khi nào tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng và cần sự can thiệp y tế là vô cùng quan trọng.
Đối với những người bị mụn từ mức độ trung bình đến nặng, việc điều trị thường yêu cầu kết hợp thuốc bôi ngoài da và thuốc uống. Trong những trường hợp này, việc thăm khám và kê đơn của bác sĩ da liễu là cần thiết. Các loại thuốc như kháng sinh đường uống hay các dẫn xuất của vitamin A được sử dụng để điều trị mụn cần phải có sự theo dõi kỹ lưỡng từ các chuyên gia, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.
Việc tự ý tìm kiếm thông tin trên mạng để phân biệt các loại mụn và tự mua thuốc uống để điều trị mụn có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Một trong những rủi ro là tình trạng kháng kháng sinh, hoặc nguy hiểm hơn là nguy cơ dị tật bào thai, đặc biệt ở phụ nữ sử dụng vitamin A trước và trong giai đoạn thai kỳ, với tỷ lệ lên đến 30%. Những người bị mụn nặng như mụn bọc hay mụn nang, ngoài thuốc bôi và thuốc uống, cần phải kết hợp với các liệu pháp như chiếu laser, tiêm mesotherapy hoặc thay da sinh học. Những quy trình này đòi hỏi kiến thức và kỹ năng chuyên môn cao để đảm bảo kết quả tốt nhất.
Ngoài ra, những người sử dụng thuốc bôi ngoài da không kê đơn nhưng không thấy hiệu quả, hoặc khiến tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn, từ mụn không viêm chuyển sang mụn viêm, cũng nên thăm khám với bác sĩ da liễu. Việc tự ý sử dụng các sản phẩm không được kiểm chứng có thể làm tình trạng mụn nặng hơn, gây ra các vấn đề như tăng sắc tố, da dễ bắt nắng, hoặc thậm chí là để lại sẹo vĩnh viễn. Sẹo da rất khó phục hồi, vì vậy cần thận trọng trong việc sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc để tránh những hậu quả về sau.
Lý do nên điều trị mụn tại phòng khám
Việc thăm khám và điều trị mụn với bác sĩ da liễu ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, khiến thông tin về các phương pháp trị mụn trở nên hỗn loạn và khó phân biệt. Khi thăm khám với bác sĩ, nhờ vào kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm tích lũy qua nhiều năm, bác sĩ sẽ đưa ra những lựa chọn điều trị phù hợp với từng loại mụn. Điều này không chỉ giúp rút ngắn thời gian điều trị mà còn hạn chế các biến chứng như sẹo mụn và giảm thiểu chi phí so với việc tự mua các sản phẩm trên thị trường mà không có chỉ định rõ ràng.
Khi đã phân biệt các loại mụn, sẽ có hướng điều trị dành riền cho từng loại. Một số loại thuốc nếu sử dụng không đúng cách, không theo chỉ dẫn của bác sĩ, có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như bong tróc, đỏ da, tăng sắc tố, thậm chí nguy cơ quái thai và dị tật bào thai. Vì vậy, những tình trạng mụn từ vừa đến nặng cần được khám và điều trị dưới sự giám sát của bác sĩ da liễu để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Điều trị mụn tại Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Pro Skin
Quan trọng hơn, bác sĩ da liễu không chỉ trực tiếp thăm khám, kê đơn, và thực hiện các quy trình phức tạp, mà còn tư vấn cho bệnh nhân về lối sống lành mạnh, cách sử dụng mỹ phẩm an toàn, giảm stress, và động viên người bệnh kiên trì trong quá trình điều trị. Điều này giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và đảm bảo kết quả tốt nhất. Đến với Phòng khám Pro Skin, 100% khách hàng sẽ được thăm khám và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Dược mỹ phẩm và hệ thống laser đều đạt chuẩn, cùng phác đồ điều trị cá nhân hóa, đảm bảo mỗi người nhận được sự chăm sóc tốt nhất và phù hợp nhất.
Tin liên quan
Mar 31, 2024
Apr 01, 2024
Oct 22, 2024
Apr 01, 2024