Mụn là một trong những chủ đề "biết rồi, khổ lắm, nói mãi". Thế nhưng dù nói hoài nói mãi thì vẫn không hết chuyện để nói về mụn. Những nguyên nhân gây mụn sâu xa thì chắc ai cũng biết, nhưng cũng có những yếu tố cận kề mà bạn không hề đề phòng cũng có thể khiến bạn nổi mụn. Cùng tìm hiểu nhé!
Những vật dụng thường ngày
Da mặt của chúng ta thường tiếp xúc với rất nhiều vật dụng hàng ngày, và một số trong số đó có thể gây ra bít tắc lỗ chân lông và dẫn đến mụn trên da. Ví dụ, khăn mặt có thể chứa vi khuẩn và bụi bẩn, và sử dụng khăn mặt bẩn hoặc không được vệ sinh thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và gây ra viêm nhiễm trên da.
Khăn mặt có thể gây mụn
Tương tự, khẩu trang được sử dụng để bảo vệ khỏi các tác nhân bên ngoài, nhưng khi sử dụng lâu dài có thể tạo ra một môi trường ẩm ướt trên da và tích tụ vi khuẩn và dầu, tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và dẫn đến mụn trên da.
Gối cũng có thể là một nguồn gốc của vi khuẩn và bụi bẩn, và sử dụng gối không sạch hoặc không được giặt định kỳ có thể làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và gây ra mụn trên da. Chất liệu của gối cũng quan trọng, gối bằng chất liệu thoáng khí như cotton sẽ giúp giảm bít tắc lỗ chân lông.
Cuối cùng, điện thoại di động là một vật dụng khác có thể là nguyên nhân gây mụn trên da mặt. Vi khuẩn và dầu từ tay và tai có thể tích tụ trên điện thoại di động, và khi đặt điện thoại trực tiếp lên da mặt có thể gây ra bít tắc lỗ chân lông và dẫn đến mụn trên da. Vì vậy, cần lau sạch điện thoại thường xuyên và tránh đặt điện thoại trực tiếp lên da mặt.
Tóm lại, các vật dụng này có thể gây mụn trên da nếu không được vệ sinh sạch sẽ và sử dụng đúng cách. Việc vệ sinh và thay thế các vật dụng thường xuyên là cách tốt nhất để giảm nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và giảm mụn trên da.
Áp lực và căng thẳng
Để hiểu rõ hơn về cơ chế mà sự căng thẳng có thể gây ra mụn, chúng ta có thể xem xét các yếu tố khoa học liên quan đến stress và làn da.
Khi bạn bị stress, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản xuất hormone cortisol để giúp bạn đối phó với tình huống căng thẳng. Tuy nhiên, cortisol cũng có tác dụng kích thích tuyến dầu trên da sản xuất quá nhiều dầu. Khi tuyến dầu bị kích thích quá mức, chúng có thể sản xuất quá nhiều dầu, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông và mụn. Ngoài ra, cortisol cũng có tác dụng làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm và nhiều vấn đề khác trên da, bao gồm mụn. Nếu da bị viêm nhiễm, nó có thể dẫn đến tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông và tiếp tục gây mụn. Bên cạnh đó, khi bạn bị stress, cơ thể cũng sẽ sản xuất một lượng lớn các gốc tự do, gây hại cho da và làm giảm chức năng bảo vệ da.
Stress gây mụn
Không những thế, khi bạn bị stress, bạn có thể có xu hướng chạm vào mặt, xoa bóp, gãi hoặc nặn mụn. Những hành động này có thể lây lan vi khuẩn và dẫn đến tình trạng nhiễm trùng và viêm nhiễm trên da. Vì vậy, để ngăn ngừa mụn, không chỉ cần chăm sóc da mặt một cách cẩn thận, mà còn cần giảm stress và duy trì tâm lý thoải mái. Để giảm stress, bạn có thể tập thể dục, tập yoga, thực hiện các hoạt động giải trí, tham gia các lớp học thư giãn hoặc thực hiện các kỹ thuật thở và thực hành tập trung. Bên cạnh đó, việc ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và đủ giấc ngủ cũng rất quan trọng trong việc duy trì làn da tươi trẻ và loại bỏ stress và các nguyên nhân gây mụn khác.
Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống không lành mạnh và cân bằng có thể góp phần gây mụn trên da. Một số loại thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ mụn bao gồm:
- Thực phẩm chứa đường: Ăn quá nhiều đường có thể làm tăng mức đường trong máu và làm tăng sự sản xuất dầu trên da. Đường cũng có thể làm tăng vi khuẩn Propionibacterium acnes, một trong những loại vi khuẩn gây mụn trên da.
- Thực phẩm chứa chất béo không tốt: Thực phẩm chứa chất béo không tốt như đồ chiên, thức ăn nhanh, bánh kẹo có thể gây viêm da và bít tắc lỗ chân lông.
- Rượu bia: Uống rượu bia có thể làm tăng sản xuất dầu trên da, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và dẫn đến mụn. Uống nhiều rượu cũng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ và gây tổn hại cho da.
- Thực phẩm có chỉ số glycemic cao: Những thực phẩm có chỉ số glycemic cao như bánh mì trắng, khoai tây chiên và gạo trắng có thể làm tăng mức đường trong máu và gây kích thích tuyến bã nhờn. (Chỉ số glycemic (GI) là một chỉ số dùng để đánh giá tốc độ mà glucose trong thực phẩm lên cao trong huyết thanh sau khi ăn. Thực phẩm có chỉ số glycemic cao sẽ làm tăng đường huyết nhanh hơn và cao hơn so với thực phẩm có chỉ số glycemic thấp.)
Rượu bia gây mụn
Chính vì thế, một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh sẽ có thể giúp loại trừ các nguyên nhân gây mụn trên da. Hãy cân nhắc bổ sung các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như rau củ quả, protein, chất béo tốt và uống đủ nước để giữ cho da khỏe mạnh.
Thói quen sinh hoạt
Thói quen sinh hoạt không khoa học, thiếu vệ sinh… cũng là một trong số các nguyên nhân gây mụn ít ai ngờ tới. Dưới đây là một số thói quen cần tránh để giảm nguy cơ nổi mụn:
- Thường xuyên chạm tay vào mặt: khi sờ tay vào mặt, vi khuẩn và dầu trên tay có thể bị truyền sang da và gây bít tắc lỗ chân lông, dẫn đến mụn.
- Sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp: sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp có thể làm cho da mất cân bằng và dễ bị viêm. Ví dụ, sử dụng sản phẩm chứa hóa chất cứng như cồn hay sulfates có thể làm khô da, gây kích ứng và làm tăng sản xuất dầu trên da.
- Không làm sạch da đúng cách: không làm sạch da đúng cách có thể làm cho bụi bẩn và vi khuẩn tích tụ trên da, dẫn đến bít tắc lỗ chân lông và mụn.
- Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá nhiều: ánh nắng mặt trời có thể làm khô da và làm tăng sản xuất dầu trên da, gây bít tắc lỗ chân lông và mụn.
- Không ngủ đủ giấc: khi không có đủ giấc ngủ, cơ thể sẽ sản xuất lượng hormone cortisol lớn hơn, có thể kích thích tuyến bã nhờn sản xuất dầu trên da, gây bít tắc lỗ chân lông và mụn.
Cách chăm sóc da mặt đúng cách để ngăn ngừa mụn
Để trị mụn và ngăn mụn tái phát, bạn cần kết hợp giữa nhiều yếu tố bao gồm vệ sinh, xây dựng lối sống khoa học, ăn uống lành mạnh và cả việc chăm sóc da đúng cách. Dưới đây là chu trình chăm sóc da với các bước cơ bản có thể giúp bạn bảo vệ làn da của mình:
- Rửa mặt đúng cách: Bạn cần rửa mặt bằng nước ấm và sử dụng sữa rửa mặt phù hợp với da. Sau đó, dùng khăn mềm lau nhẹ và rửa sạch lại bằng nước lạnh để giảm kích ứng và thu nhỏ lỗ chân lông.
- Sử dụng toner: Toner giúp làm sạch sâu và cân bằng độ pH trên da. Chọn loại toner không chứa cồn để tránh làm khô da.
- Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với da mặt để giữ ẩm và ngăn ngừa khô da. Chọn sản phẩm không chứa dầu và không gây bít tắc lỗ chân lông.
- Sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp: Chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp với tình trạng da của bạn. Nếu da mặt của bạn dầu, hãy chọn sản phẩm giảm dầu, tuy nhiên nếu da khô, bạn cần sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm để giúp da mềm mại hơn.
Nếu đã áp dụng tất cả các phương pháp trên mà tình trạng mụn không thuyên giảm, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ của các bác sĩ da liễu để tìm ra những nguyên nhân gây mụn khác và có hướng điều trị thích hợp hơn.
