Mụn nội tiết tố ở người trưởng thành có thể ảnh hưởng đến bất kỳ vùng nào trên khuôn mặt. Tình trạng mụn này thường xảy ra trong kỳ kinh nguyệt, có xu hướng biểu hiện dưới dạng các u nang gây đau dọc theo cằm và quai hàm hơn là ở những vùng da nhờn trên khuôn mặt như trán, má và mũi. Mụn nội tiết thường không đáp ứng tốt với các loại thuốc trị mụn truyền thống và có thể cần dùng thuốc nhắm vào tác dụng của hormone trên da. Bài viết này sẽ thảo luận về nguyên nhân gây ra mụn nội tiết ở quai hàm, cách điều trị, cách phòng ngừa cũng như khi nào cần liên hệ bác sĩ da liễu về vấn đề da này.
Nguyên nhân gây nên mụn nội tiết ở quai hàm
Mụn nội tiết ở quai hàm là do tuyến bã nhờn tiết ra lượng dầu (bã nhờn) dư thừa do kích thích nội tiết tố. Bã nhờn này bị mắc kẹt trong nang dẫn đến lỗ chân lông bị tắc. Sau đó, vi khuẩn sẽ bắt đầu sinh sôi nảy nở vì không có oxy trong đó để kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn. Do đó, cơ thể chúng ta nhận thấy sự phát triển quá mức của vi khuẩn và cảnh báo hệ thống miễn dịch tạo ra phản ứng viêm ở nang lông, dẫn đến tình trạng đỏ, nóng, mềm của u nang mụn do nội tiết tố và mụn nhọt nói chung.
Sự gia tăng sản xuất bã nhờn là do sự mất cân bằng các hormone ở cấp độ nang trứng bao gồm progesterone, estrogen và testosterone. Testosterone là một loại hormone androgen có tác dụng kích thích các tuyến dầu - và có mật độ cao các tuyến dầu tập trung dọc theo vùng quai hàm và cằm. Do đó, nhiều người sẽ thường thấy mụn nội tiết ở quai hàm gia tăng trong khoảng thời gian của chu kỳ kinh nguyệt vì nồng độ hormone của cơ thể đang dao động và tạo ra tác dụng chi phối androgen. Ngoài khu vực quai hàm, tình trạng nổi mụn do nội tiết tố cũng thường xuất hiện ở hai bên má và cổ.
Điều trị bằng phương pháp gì?
Việc kết hợp phương pháp điều trị tại chỗ vào quy trình chăm sóc da của bạn thường được coi là điểm khởi đầu tốt cho bất kỳ loại nội tiết nào. Phương pháp điều trị mụn nội tiết bao gồm các hoạt chất như axit azelaic và niacinamide giúp ngăn ngừa mụn nội tiết bằng cách giảm độ nhờn trên da và khả năng tắc nghẽn lỗ chân lông.
Axit Azelaic, cùng với retinoid cường độ cao, cũng giúp giảm phản ứng viêm của da và giảm sưng hoặc đỏ. Nếu cần thiết, bác sĩ da liễu của bạn cũng có thể khuyên dùng thuốc kháng sinh đường uống để giúp kiểm soát sự phát triển và nhiễm trùng của vi khuẩn. Bên cạnh đó, phương pháp điều trị mụn nội tiết sẽ được điều chỉnh sao cho phù hợp với tình trạng da của bạn.
Nếu mụn dọc theo quai hàm của bạn được chẩn đoán là mụn do nội tiết tố hoặc da của bạn không đáp ứng với các liệu pháp bôi thuốc thông thường, bác sĩ da liễu điều trị cho bạn có thể khuyên bạn nên thử liệu pháp nội tiết tố.
Một trong những phương pháp điều trị là uống thuốc tránh thai, giúp kiểm soát sự dao động nội tiết tố và có thể điều trị mụn trứng cá do nội tiết tố. Đây có thể là một phương pháp thiết thực dành cho những bệnh nhân cần dùng thuốc tránh thai, cùng với việc điều trị mụn nội tiết ở quai hàm.
Bạn cũng có thể muốn thử áp dụng các sản phẩm không kê đơn có chứa benzoyl peroxide hoặc axit salicylic, có thể giúp điều tiết việc sản xuất dầu và điều trị tình trạng viêm liên quan đến mụn nội tiết.
Quản lý các yếu tố liên quan đến lối sống hàng ngày có thể khiến tình trạng mụn nội tiết của bạn trở nên tốt hơn và cũng có thể hữu ích. Vì căng thẳng có thể góp phần gây ra mụn nội tiết, hãy cân nhắc thực hiện các chiến lược để giảm căng thẳng như thiền định cũng như cố gắng cân bằng giữa công việc và cuộc sống của bạn.
Trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với chế độ ăn uống của mình hoặc thử bất kỳ phương pháp điều trị chăm sóc da nào, trước tiên bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia, chẳng hạn như bác sĩ đa khoa, chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ da liễu để có thể đưa ra một lộ trình điều trị phù hợp đối với sức khỏe cá nhân của bạn.
Cách phòng ngừa mụn nội tiết ở khu vực quai hàm
Không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa được mụn nội tiết, nhưng giống như việc chăm sóc làn da bị thâm do mụn, tìm cách chăm sóc da bị tình trạng mụn nội tiết (nhất là ở khu vực quai hàm) có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm thiểu mụn.
Sau đây là một số lời khuyên về cách phòng ngừa mụn dành cho bạn:
- Giữ cho làn da của bạn sạch sẽ bằng cách sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, rửa mặt bằng ngón tay thay vì sử dụng các dụng cụ như khăn lau hoặc bọt biển.
- Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không chứa cồn và tránh các sản phẩm như toner, tẩy tế bào chết và chất làm se khít lỗ chân lông.
- Gội đầu thường xuyên để tránh dầu di chuyển từ tóc sang da.
- Hãy tuân thủ kế hoạch điều trị của bạn và kiên nhẫn để liệu trình phát huy tác dụng.
- Tránh chạm tay lên mặt (nhất là vùng da có mụn).
- Tránh tiếp xúc quá lâu dưới ánh nắng mặt trời.
- Khi ở ngoài trời, hãy sử dụng biện pháp chống nắng như quần áo chống nắng và kem chống nắng phổ rộng, không gây mụn, có khả năng chống nước và có chỉ số SPF từ 30 trở lên.
Để giúp điều trị và ngăn ngừa mụn nội tiết có thể đến từ các vật dụng thường ngày:
- Sử dụng lớp đệm mềm và sạch giữa điểm tiếp xúc của vật dụng với da của bạn (chẳng hạn như dây đeo cằm của mũ bảo hiểm).
- Mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi (nhưng không nới lỏng mũ bảo hiểm ngoài khuyến nghị vì điều này có thể làm giảm hiệu quả của mũ).
- Sử dụng thuốc trị mụn nội tiết, chẳng hạn như axit salicylic.
Khi nào cần tìm đến bác sĩ da liễu?
Hãy tìm gặp bác sĩ da liễu của bạn nếu bạn để ý bản thân có những dấu hiệu và triệu chứng như:
- Xuất hiện mụn nội tiết mà bạn chưa từng điều trị trước đây, để xác định phương pháp điều trị nào phù hợp với bạn
- Có mụn nội tiết vừa hoặc nặng
- Có các nốt bất thường trên da hoặc u nang
- Tình trạng mụn của bạn không thích ứng với phương pháp điều trị
- Có cảm giác lo lắng hoặc căng thẳng, dấu hiệu trầm cảm
- Cảm thấy mụn ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày hoặc khiến bạn tự ti (lo lắng về vẻ ngoài của mình, tránh né các tình huống xã hội, cảm thấy chán nản hoặc buồn bã)
- Các triệu chứng khác, chẳng hạn như tóc mọc quá mức hoặc thay đổi kinh nguyệt có thể cho thấy sự mất cân bằng nội tiết tố hoặc một tình trạng sức khỏe khác
- Mụn nội tiết có thể liên quan đến thuốc bạn đang dùng
- Bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc mối quan tâm nào liên quan đến tình trạng da, móng, tóc
Để có thể điều trị mụn một cách tốt nhất và an toàn nhất, một trong những địa chỉ bạn có thể yên tâm ghé đến là Pro Skin - phòng khám chuyên khoa da liễu kỹ thuật cao được rất nhiều khách hàng tin tưởng. Pro Skin hân hạnh được đồng hành cùng đội ngũ bác sĩ chuyên khoa I da liễu với trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị và chăm sóc - thẩm mỹ da, cùng rất nhiều chứng chỉ kỹ thuật được cập nhật liên tục. Vì vậy, hãy an tâm “giao phó” vấn đề mụn nội tiết ở quai hàm của bạn cho chúng tôi nhé!
