Chàm thể tạng là gì?
Chàm thể tạng (hay còn gọi là viêm da cơ địa, eczema) là một bệnh lý da phổ biến, dẫn đến sự viêm, ngứa và khô da. Bệnh thường ảnh hưởng đến trẻ em và người lớn trẻ, và có thể diễn ra ở bất kỳ phần nào trên cơ thể, nhưng thường xuất hiện trên mặt, cổ, khớp tay và chân. Nguyên nhân của bệnh chàm thể tạng chưa được rõ ràng, tuy nhiên, một số yếu tố được xem là có liên quan, bao gồm di truyền, độ ẩm, tiếp xúc với chất kích thích, hoặc một số bệnh lý khác. Chàm thể tạng có thể được điều trị bằng các phương pháp như sử dụng kem dưỡng da, thuốc uống hoặc tiêm, và thay đổi lối sống để giảm thiểu các tác động bên ngoài có thể gây ra chàm thể tạng.
Các biểu hiện của chàm thể tạng có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp và vị trí trên cơ thể, nhưng các triệu chứng chung thường bao gồm:
- Da khô và bong tróc
- Ngứa
- Sưng và đỏ
- Chảy dịch
- Nổi mẩn
- Da nứt và viêm
Theo Hiệp Hội Chàm Quốc Gia Hoa Kỳ, có 7 loại chàm thể tạng khác nhau, bao gồm: chàm do tiếp xúc, chàm dị ứng, chàm bàn tay, chàm tổ đỉa, chàm thần kinh, chàm thể đồng tiền, chàm ứ đọng.
Trẻ em dễ mắc bệnh chàm thể tạng hơn người lớn
Trẻ em có nguy cơ bị chàm thể tạng cao hơn so với người lớn. Điều này liên quan đến nhiều yếu tố, trong đó có sự phát triển hệ thống miễn dịch và da của trẻ em. Để giải thích chi tiết hơn về lý do tại sao trẻ em dễ bị chàm thể tạng, có thể đi sâu vào một số yếu tố gây ra bệnh này như sau:
- Hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện: Hệ thống miễn dịch của trẻ em chưa được hoàn thiện và chưa có nhiều kinh nghiệm với các tác nhân gây dị ứng và vi khuẩn, virus, nấm. Điều này làm cho trẻ em dễ bị tác động bởi các tác nhân này và dễ phát triển các bệnh dị ứng như chàm thể tạng.
- Da của trẻ em khác với da của người lớn: Da của trẻ em dễ bị khô, mỏng và nhạy cảm hơn do chưa đủ thời gian để phát triển đầy đủ. Việc da khô và dễ kích ứng cũng là một trong những yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ phát triển chàm thể tạng.
- Thay đổi thời tiết và môi trường xung quanh: Nhiều trẻ em cũng có thể bị chàm thể tạng do thay đổi thời tiết hoặc sự thay đổi của môi trường xung quanh. Những yếu tố này có thể làm cho da của trẻ em khô và kích thích sự phát triển của chàm thể tạng.
- Các yếu tố khác: Ngoài những yếu tố trên, một số nghiên cứu cho thấy rằng viêm xoang, tiêu chảy, viêm đường tiết niệu và viêm tai giữa cũng có thể gây ra chàm thể tạng ở trẻ em.
Bệnh chàm thể tạng ở trẻ em
Do đó, để phòng ngừa chàm thể tạng ở trẻ em, cần phải đặc biệt chú ý đến sức khỏe và làm sạch da của trẻ, đảm bảo điều kiện môi trường xung quanh tốt, tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng và có chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của chàm thể tạng, cần điều trị kịp thời để tránh tình trạng trầm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Bệnh chàm thể tạng ở người lớn
Các triệu chứng của chàm thể tạng ở người lớn tương tự như ở trẻ em, bao gồm da khô, ngứa, đỏ, viêm, vảy và thậm chí có thể xuất hiện các vết bầm tím trên da.
Bệnh chàm thể tạng ở người lớn
Nguyên nhân chính xác gây chàm thể tạng đến nay vẫn chưa được xác định, nhưng cũng có một số yếu tố có thể góp phần gia tăng khả năng bị chàm thể tạng ở người lớn, bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Có nhiều nghiên cứu cho thấy chàm thể tạng có yếu tố di truyền, tức là nếu trong gia đình có người bị chàm thể tạng thì người khác trong gia đình cũng dễ mắc bệnh này.
- Tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng: Các tác nhân gây dị ứng như chất tẩy rửa, hóa mỹ phẩm, thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, thức ăn, bụi nhà, nấm mốc, và các chất gây kích thích khác có thể gây ra chàm thể tạng ở người lớn.
- Rối loạn hệ miễn dịch: Một số rối loạn hệ miễn dịch có thể gây ra chàm thể tạng, ví dụ như bệnh lupus, bệnh dị ứng tiếp xúc, và bệnh giảm kháng cự.
- Tình trạng da khô: Da khô là một trong những yếu tố cơ bản gây chàm thể tạng, đặc biệt ở người lớn.
Cách phòng ngừa và điều trị chàm thể tạng
Bệnh chàm thể tạng là một bệnh lý da liễu phổ biến ở người Việt Nam. Có nhiều cách để phòng ngừa và điều trị các triệu chứng của chàm thể tạng, như:
- Bảo vệ da: Để phòng ngừa chàm thể tạng, bạn nên bảo vệ da khỏi các tác nhân gây kích ứng như hóa chất, khói bụi, tia cực tím... Bạn nên sử dụng kem dưỡng da và các sản phẩm chăm sóc da được thiết kế để giữ cho da ẩm và mềm mại.
- Kiểm soát stress: Stress có thể làm tăng nguy cơ chàm thể tạng và làm tăng tình trạng ngứa và sưng của bệnh. Để giảm stress, bạn có thể thử các hoạt động như yoga, tập thể dục và các phương pháp thở để giảm bớt căng thẳng.
- Điều trị bằng thuốc: Các loại thuốc chống viêm và chống dị ứng có thể được sử dụng để giảm các triệu chứng của chàm thể tạng. Bạn cũng có thể sử dụng các loại kem bôi và thuốc uống được kê đơn bởi bác sĩ để giảm ngứa và sưng.
- Sử dụng ánh sáng tia cực tím: Ánh sáng tia cực tím (UV) được sử dụng để điều trị các trường hợp nặng của chàm thể tạng. Tuy nhiên, bạn cần hỏi ý kiến của bác sĩ để được chỉ định điều trị ánh sáng UV và cần tuân thủ các chỉ dẫn cụ thể.
- Cân bằng dinh dưỡng: Ăn một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng với nhiều trái cây, rau xanh, thực phẩm giàu protein và các loại acid béo omega-3 có thể giúp cải thiện sức khỏe da và giảm nguy cơ chàm thể tạng.
Với các trường hợp chàm thể tạng nhẹ, không nghiêm trọng, bạn có thể tự điều trị tại nhà. Còn với các trường hợp nghiêm trọng hơn, hoặc gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bạn nên đến các phòng khám chuyên khoa da liễu hoặc bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và điều trị.
Chế độ ăn cho người bị chàm thể tạng
Không có một chế độ ăn kiêng nào đặc biệt được khuyến cáo cho người măc bệnh chàm thể tạng. Tuy nhiên, có một số thực phẩm và chất dinh dưỡng có thể góp phần hỗ trợ giảm triệu chứng và tăng cường sức khỏe chung của bệnh nhân chàm thể tạng, bao gồm:
- Thực phẩm giàu omega-3: Omega-3 là một loại chất béo có trong cá hồi, cá ngừ, cá mòi và các loại hạt như hạt chia, hạt lanh, hạt óc chó. Omega-3 có tác dụng giảm viêm.
- Rau xanh và trái cây: Các loại rau xanh và trái cây giàu chất chống oxy hóa và chất xơ, giúp cải thiện sức khỏe chung của cơ thể.
- Tránh các loại thực phẩm gây dị ứng: Nếu bạn biết mình bị dị ứng với một số loại thực phẩm, hạn chế sử dụng chúng trong chế độ ăn hàng ngày của bạn.
- Nước: Bạn cần uống đủ nước để giữ cho cơ thể luôn được cân bằng độ ẩm.
Nên tránh các thực phẩm gây dị ứng
Ngoài ra, bạn nên hạn chế sử dụng đồ ăn có nhiều đường và chất béo, rượu và các loại thực phẩm chứa chất kích thích như cà phê, trà và soda để giảm nguy cơ bị kích ứng và tăng triệu chứng của chàm thể tạng.
Tóm lại, bệnh chàm thể tạng không yêu cầu một chế độ ăn kiêng đặc biệt, tuy nhiên, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và hạn chế các thực phẩm kích ứng có thể giúp cải thiện triệu chứng của bệnh. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về chế độ ăn uống, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
