Trước khi tìm hiểu những bước chăm sóc da cơ bản, thì bạn cần hiểu rõ da mình là loại da gì để tìm ra được cách chăm sóc đơn giản nhất nhưng vẫn đủ các yêu cầu quan trọng nhất.
Hiểu về làn da
Cấu tạo làn da
Da mặt của chúng ta được chia thành ba lớp chính:
- Lớp biểu bì (epidermis): Đây là lớp ngoài cùng của da và có chức năng bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân bên ngoài như tia cực tím, vi khuẩn và chất độc hại. Lớp biểu bì chứa các tế bào da, bao gồm tế bào melanin sản xuất sắc tố da để bảo vệ chống lại tác hại của tia UV.
- Lớp thượng bì (dermis): Lớp này chứa các mạch máu, tuyến mồ hôi, tuyến dầu và các sợi collagen và elastin. Chúng cung cấp dinh dưỡng và đàn hồi cho da, giúp da mềm mại và đàn hồi. Lớp thượng bì cũng chứa các tế bào thần kinh, giúp cảm nhận được xúc giác và đau.
- Lớp hạ bì (subcutaneous layer): Lớp này là lớp cuối cùng của da, chứa mỡ dưới da để giữ ấm cơ thể và giúp làm mịn da. Lớp này cũng có vai trò hấp thụ các tác nhân độc hại và giúp cơ thể lưu trữ năng lượng.
Các tuyến bã nhờn và mồ hôi cũng được tìm thấy trong da mặt, giúp duy trì độ ẩm và bảo vệ da khỏi các tác nhân bên ngoài.
Phân loại các loại da
Có nhiều phương pháp phân loại da mặt, nhưng phân loại theo đặc tính chung nhất được sử dụng phổ biến nhất bao gồm 5 loại da:
- Da bình thường: là da khỏe mạnh, mềm mại và đàn hồi, không quá nhờn hoặc khô, không bị kích ứng hay viêm.
- Da khô: là da thiếu nước, không đàn hồi, có dấu hiệu bong tróc, mốc meo, khó chịu, có nhiều nếp nhăn và khuôn mặt bị xỉn màu.
- Da nhờn: là da có tuyến dầu tiết ra quá mức, dễ bị mụn trứng cá, vết thâm, nốt màu và nhăn nheo sớm.
- Da hỗn hợp: là sự kết hợp giữa da khô và da nhờn, với vùng T-zone (trán, mũi và cằm) có xu hướng nhờn, trong khi các vùng còn lại trên khuôn mặt lại khô.
- Da nhạy cảm: là da dễ bị kích ứng và viêm, có thể phản ứng với các yếu tố như môi trường, thức ăn, hóa chất và mỹ phẩm. Da nhạy cảm thường mỏng, có màu đỏ và dễ bị ngứa.
Da dầu
Mỗi loại da có những đặc điểm và vấn đề chăm sóc riêng, do đó, hiểu rõ loại da của mình là rất quan trọng để có thể chọn được sản phẩm chăm sóc da cơ bản mà vẫn phù hợp và đạt được kết quả tốt nhất.
Những vấn đề về da thường gặp
Mụn và các loại mụn
Mụn là một vấn đề da phổ biến mà hầu hết mọi người đều gặp phải ít nhất một lần trong đời. Mụn xuất hiện khi lỗ chân lông trên da bị tắc, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn Propionibacterium acnes phát triển. Mụn có thể xuất hiện trên mặt, cổ, lưng, ngực và vai.
Có nhiều loại mụn, bao gồm:
- Mụn trứng cá: Mụn trứng cá xuất hiện khi tuyến bã nhờn bị tắc.
- Mụn mủ: Mụn mủ xuất hiện khi lỗ chân lông bị nhiễm khuẩn và gây viêm.
- Mụn bọc: Mụn bọc là một loại mụn nhiễm trùng nặng, có thể gây đau và sưng.
- Mụn đầu đen: Mụn đầu đen là những nốt mụn bị ô-xy hoá, tạo ra những đốm đen trên da.
Nguyên nhân của mụn bao gồm:
- Tuyến bã nhờn hoạt động quá mức.
- Tắc nghẽn lỗ chân lông bởi tế bào chết và bụi bẩn.
- Vi khuẩn Propionibacterium acnes phát triển trên da.
- Hormon, đặc biệt là khi nồng độ testosterone tăng lên, như trong giai đoạn tuổi dậy thì.
Nếu da bạn bị mụn thì có thể lựa chọn các sản phẩm dành riêng cho da mụn để chăm sóc da cơ bản hằng ngày.
Nám và các loại nám
Nám là một bệnh lý da liên quan đến sự thay đổi màu sắc da, thường xuất hiện trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng như mặt, cổ, tay và chân. Nám có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến hơn ở phụ nữ.
Nguyên nhân của nám bao gồm:
- Tác động của ánh nắng mặt trời: Ánh nắng mặt trời gây ra một loại tế bào có tên là melanin trên da, khiến da bị tối đen.
- Hormon: Hormon có thể góp phần gây ra nám, đặc biệt là khi phụ nữ mang thai hoặc sử dụng các loại thuốc chữa bệnh liên quan đến hormone.
- Yếu tố di truyền: Một số người có gen di truyền có nguy cơ cao hơn để phát triển nám.
Nám có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau, trong đó có ba loại phổ biến nhất là nám mảng, nám đốm và nám hỗn hợp.
- Nám mảng: Nám mảng là loại nám phổ biến nhất và thường có hình dạng khối vuông hoặc hình tròn, với màu sắc nâu hoặc xám. Nám mảng thường xuất hiện trên mặt, cổ, tay và chân. Nguyên nhân của nám mảng bao gồm tác động của ánh nắng mặt trời và di truyền.
- Nám đốm: Nám đốm thường có hình dạng khối vuông hoặc hình tròn nhưng nhỏ hơn so với nám mảng, và có màu nâu nhạt hoặc nâu đậm. Nám đốm xuất hiện trên mặt và thường do tác động của hormone trong cơ thể, như thai kỳ hoặc sử dụng thuốc điều trị hormone.
- Nám hỗn hợp: Nám hỗn hợp là một sự kết hợp giữa nám mảng và nám đốm, và thường có màu sắc đa dạng. Nám hỗn hợp xuất hiện trên mặt, cổ, tay và chân, và do tác động của ánh nắng mặt trời và hormone.
Riêng vấn đề nám da thì chỉ chăm sóc da cơ bản thôi sẽ khó có thể cải thiện tình hình. Nếu da bị nám, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn liệu trình chăm sóc da chuyên sâu phù hợp.
Quá trình lão hoá
Lão hoá da là quá trình mất dần sức sống của da, khiến da trở nên khô và nhăn nheo. Các dấu hiệu của lão hoá da bao gồm sự giảm đàn hồi, độ căng bóng, sự khô, sạm màu và nếp nhăn trên da. Lão hoá da có thể là do quá trình lão hóa tự nhiên hoặc do tác động của các yếu tố bên ngoài như ánh nắng mặt trời, ô nhiễm môi trường, thuốc lá và cồn.
Các nguyên nhân khác có thể góp phần vào lão hoá da bao gồm:
- Mất nước: Khi da mất nước, nó sẽ trở nên khô và mất đàn hồi.
- Giảm sản xuất collagen và elastin: Collagen và elastin là hai loại protein cần thiết để giữ cho da đàn hồi và mịn màng. Khi sản xuất collagen và elastin giảm, da sẽ trở nên nhăn nheo.
- Tác động của tự do gây hại: Tự do gây hại là các phân tử không ổn định có khả năng tấn công các tế bào da và gây ra tổn thương cho chúng.
Da lão hoá
Chăm sóc da cơ bản cũng có thể bảo vệ da và làm chậm quá trình lão hoá nhưng ở mức độ không đáng kể. Nếu muốn cải thiện da rõ rệt, bạn sẽ cần thêm một vài bước chăm sóc chuyên sâu hơn như dùng serum, hoặc nhờ cậy đến các clinic chăm sóc da chuyên nghiệp.
Quy trình chăm sóc da tối giản cho người bận rộn
Nếu bạn là một người bận rộn và muốn chăm sóc da đơn giản nhưng vẫn đầy đủ, bạn có thể áp dụng chu trình 4 bước dưới đây:
- Rửa mặt sạch: Đầu tiên, bạn nên rửa mặt sạch bằng nước ấm và sử dụng sản phẩm rửa mặt phù hợp với loại da của bạn. Nếu bạn có da nhạy cảm, hãy chọn một sản phẩm rửa mặt dịu nhẹ, không chứa hương liệu hoặc các thành phần có thể kích thích da.
- Sử dụng toner: Sau khi rửa mặt, bạn có thể sử dụng toner để làm sạch sâu và cân bằng độ ẩm cho da. Tuy nhiên, nếu bạn không có thời gian để sử dụng toner, bạn có thể bỏ qua bước này.
- Dưỡng ẩm: Để giữ cho da luôn được ẩm mượt, bạn nên sử dụng một loại kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da của mình. Nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian, hãy chọn một sản phẩm đa năng, có thể thay thế cả toner và kem dưỡng ẩm.
- Sử dụng kem chống nắng: Kem chống nắng là bước quan trọng trong việc bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Nếu bạn không có thời gian để sử dụng riêng kem chống nắng, hãy sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc kem lót có chứa chất chống nắng để tiết kiệm thời gian.
Một quy trình chăm sóc da cơ bản nhưng vẫn đảm bảo đủ các bước quan trọng để bảo vệ da thì 4 bước trên là là không thể thay thế. Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý đến các thói quen sinh hoạt hằng ngày như:
- Uống đủ nước: Để giữ cho làn da luôn khỏe mạnh, bạn nên uống đủ nước trong ngày. Nước giúp cung cấp độ ẩm cho da và loại bỏ độc tố từ cơ thể.
- Ăn uống lành mạnh: Điều quan trọng cuối cùng là ăn uống lành mạnh, cân bằng và đủ dinh dưỡng. Các thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa như trái cây và rau quả có lợi cho sức khỏe da của bạn.
Cuối cùng, đừng quên rằng điều quan trọng nhất khi chăm sóc da là tìm ra sản phẩm phù hợp với loại da của bạn và thực hiện chăm sóc da đều đặn để đạt được hiệu quả tốt nhất.
